Slimme dingen voor slimme steden

In artikels over technologie gaat ‘blockchain’ nog met het meeste aandacht lopen hoewel het al sterk afgezwakt is tegenover vorig jaar. Ondanks alle hype blijven projecten nog in de fase van een ‘proof-of-concept’. De technologie biedt enorme mogelijkheden, maar de échte concrete toepassingen blijven voorlopig nog uit.

Toch is er nog een andere evolutie die steden en gemeenten onmiddellijk verder kan helpen en die minder aandacht krijgt: het ‘Internet of Things’ of ‘internet der dingen’. Dat dit minder aandacht krijgt zal er misschien mee te maken hebben dat er geen aantrekkelijke virtuele munt aan hangt, maar ook omdat het zaken zijn die al jaren een evolutie kennen.

IoT slaat er eigenlijk op dat je ‘dingen’ op een netwerk gaat aansluiten. Dit kunnen sensoren zijn die allerlei parameters meten of je gaat via dat netwerk bepaalde zaken aansturen. De GPS sensor in een tram of bus meldt bijvoorbeeld dat het voertuig bij een kruispunt aankomt, en het netwerk zal ervoor zorgen dat de verkeerslichten tegen dan op groen staan zodat dit openbaar vervoer een vlotte doorstroming kent.

Tegenwoordig zijn er nog maar weinig beperkingen om zo’n sensoren in te zetten. De technologie wordt kleiner waardoor zo in veel meer plaatsen in gebouwd kan worden, en doordat ze minder stroom verbruikt en batterijen beter worden moeten de sensoren niet noodzakelijk op een externe stroombron aangesloten zijn. Het komt er voor de lokale overheden daarom in de eerste plaats op aan om na te denken over welke informatie ze graag zou willen gebruiken. Daarna kan er gekeken worden welke sensoren die informatie kunnen aanleveren.

Reageren wanneer een sensor iets registreert kan al een eerste stap zijn in een betere dienstverlening. Het is beter dat een sensor een anomalie doorgeeft aan het bestuur dan een misnoegde burger. Beter is het wanneer de overheid zodanig veel informatie verzamelt dat ze op voorhand actie kan nemen. In ‘Big Data’ worden gegevens verzameld en gecombineerd met andere informatiestromen. Zo kan je bijvoorbeeld de metingen van het verkeer in een straat gebruiken om beter te voorspellen wanneer je preventief onderhoud op het wegdek moet doen.

Boots de werkelijkheid na

Een andere manier van voorspellen is het maken van simulaties. Door goed de stroom van voertuigen en mensen te kennen, verzamel je ook gegevens die je in een model kan zetten. Voor er een groot evenement plaatsvindt kan de politie nagaan wat het effect gaat zijn wanneer een straat afgesloten wordt. Komen er dan ook effectief minder mensen tot bij de evenementenzone, of wordt er elders chaos gecreëerd? Die scenario’s liggen dan al op voorhand klaar zodat wanneer het nodig is snel gehandeld kan worden.

Externe gegevens kunnen hier ook voor gebruikt worden. Wanneer onweders aangekondigd worden, kan het niveau van bufferbekkens alvast op voorhand verlaagd worden. We hebben het dan nog niet over de impact van IOT op het beheer van de gebouwen van een stad of gemeente! Ook hier vallen winsten te halen in het optimaliseren van het energiebeheer.

Om hier relevante patronen in te zien kan dan weer Artificiële Intelligentie (AI) gebruikt worden, maar dat is misschien een brug te ver voor de meerderheid van de Belgische gemeenten.

Het is een dunne lijn die bewandeld wordt bij het inzetten van sensoren. Onlangs werd in een publicatie het voorbeeld gegeven van slimme verlichtingspalen die ook het geluidsniveau in hun omgeving meten. Wanneer dit ’s nachts een drempel overschrijdt, bijvoorbeeld door een terrasje op een zwoele zomeravond, krijgen alle GSM’s in de omgeving van die paal een SMS’je met de vraag om het rustig aan te doen. Leuk voor de mensen die willen slapen, maar tegelijk lijkt dit sterk op een continue bewaking door ‘Big Brother’.